Wetenschappelijke onderbouwing
Mijn Cyberrijbewijs is tot stand gekomen met behulp van verschillende (wetenschappelijke) onderzoeken en literatuur. Veelal op het thema van onderwijskunde en/of (gedrag op) het internet en/of (digitale) gedragsverandering.
In de ontwikkeling en realisatie van Mijn Cyberrijbewijs speelt het onderzoek Online ontspoord een prominente rol. Dit onderzoek naar de aard en de omvang van online schadelijk en immoreel gedrag is in opdracht van het WODC uitgevoerd door het Rathenau Instituut. In Online Ontspoord zijn de specifieke kenmerken van het internet in kaart gebracht. Mijn Cyberrijbewijs beoogt leerlingen kennis en inzicht te geven in deze kenmerken en ze daarmee digitaal weerbaar te maken.
Mijn Cyberrijbewijs is daarnaast gebaseerd op de werkmethode “socratisch gesprek”. Dit is een in het onderwijs bekende en beproefde werkwijze waarbij gesprekspartners hun oordeel uitstellen en luisteren naar elkaar. Voor meer informatie over het socratisch gesprek in de klas zie: Socrates in the classroom.
Hieronder tref je de gebruikte literatuur.
Aiken, M. (2016). The Cyber Effect: A Pioneering Cyberpsychologist Explains How Human Behaviour Changes Online. Londen: John Murray Press.
Ajzen, I., Czasch, C. & Flood, M. G. (2009). From Intentions to Behavior: Implementation Intention, Commitment, and Conscientiousness 1. Journal of Applied Social Psychology, 39(6), 1356-1372.
Bartlett, J. (2014). The Dark Net: Inside the Digital Underworld. Londen: William Heinemann.
Bohm, D., Senge, P. M. & Nichol, L. (2004). On dialogue. Londen: Routledge.
CBS (2018). Digitale Veiligheid & Criminaliteit 2018. Binnengehaald 9 augustus 2022 van https://www.cbs.nl/nl-nl/publicatie/2019/29/digitale-veiligheidcriminaliteit-2018.
Calder, T. (2003). The apparent banality of evil: the relationship between evil acts and evil character. Journal of Social Philosophy, 34( 3), 364-376.
Cocking, D. (2014). Aristotle, friendship and virtue. Revue Internationale de Philosophie, Societe Belge de Philosophie, 1, 83–90.
Cocking, D., & van den Hoven, J. (2018). Evil Online. Hoboken (NJ): John Wiley & Sons.
Cornell, D. G., & Brockenbrough, K. (2004). Identification of bullies and victims: A comparison of methods. Journal of School Violence, 3(2-3), 63-87.
Ellemers, N., Van Der Toorn, J. & Paunov, Y. (2019). The Psychology of Morality: A Review and Analysis of Empirical Studies Published From 1940 Through 2017. Personality and Social Psychology Review, 23(4), 332–366.
Kok, G., Schaalma, H. & Brug, J. (2010). Planmatige bevordering van gezond gedrag. In J. Brug, P. van Assema & L. Lechner (red.). Gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering. Een planmatige aanpak (pp. 15-32). Assen: Koninklijke Van Gorcum.
Laan, A.M. van der & Beerthuizen, M.G.C.J. (2016). Jeugdige zelfgerapporteerde daders. In A.M. van der Laan & H. Goudriaan (red.). Monitor Jeugdcriminaliteit: Ontwikkelingen in de jeugdcriminaliteit 1997 tot 2015 (pp. 23-50). Den Haag: WODC.
Laan, A.M. van der & Beerthuizen, M.G.C.J. (2018). Monitor Jeugdcriminaliteit 2017: Ontwikkelingen in de geregistreerde jeugdcriminaliteit in de jaren 2000 tot 2017. Den Haag: WODC.
Laan, A.M. van der, Beerthuizen, M.G.C.J. & Boot, N.C. (2021) Monitor Jeugdcriminaliteit 2020: Ontwikkelingen in de jeugdcriminaliteit in de eerste twee decennia van deze eeuw. Den Haag: WODC.
Perry, G. (2013). Behind the shock machine: The untold story of the notorious Milgram psychology experiments. New York: The New Press.
Pihlgren, A. S. (2008). Socrates in the classroom: Rationales and Effects of Philosophizing with Children. Stockholm: Stockholm University, Department of Education.
Prochaska, J. O., Redding, C. A. & Evers, K. (2008). The transtheoretical model and stages of change. In K. Glanz, B. K. Rimer & K. Viswanath (Red.), Health behavior and health education: Theory, research, and practice (pp. 97–121). Hoboken (NJ): Jossey-Bass.
Rathenau Instituut (2021). Online ontspoord: Een verkenning van schadelijk en immoreel gedrag op het internet in Nederland. Den Haag (auteurs: Huijstee, M. van, W. Nieuwenhuizen, M. Sanders, E. Masson en P. van Boheemen).
Rokven, J., Weijters, G. & Van der Laan, A. M. (2017). Jeugddelinquentie in de virtuele wereld: Een nieuw type daders of mogelijkheden voor traditionele daders. Den Haag: WODC.
Een initiatief van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Ontwikkeld door FutureNL. © 2022 Je mag het materiaal gebruiken, kopiëren en verspreiden, mits het in originele staat is en met naamsvermelding. Wil je het veranderen of erop voortbouwen? Neem dan even contact met ons op. Contact: hallo@mijncyberrijbewijs.nl. Creative Commons licence: CC BY-NC-ND 4.0.
